Motosiklet meraklılarının en çok ifade ettiği kelimelerden biri beygir gücü dür. Bu kelime otomobil terimleri içerisinde insanlar arasında en çok bilinen terimdir. Araç hakkında konuşan iki kişinin bir birlerine sordukları ilk soru sorulardan biri “kaç beygir?” olabilir. Çok basit bir ikili olan beygir gücü nedir? Beygir gücü nasıl ortaya çıkmıştır?
BG veya HP olarak da kısaltarak kullandığımız “Beygir Gücü” aslında İngilizce’den birebir tercüme ile Türkçe’ye çevrimiştir. HP kısaltmasının açılımı olan “Horse Power” ifadesindeki Horse kelimesi “At” veya “Beygir” olarak bilinir. Power kelimesi ise “Güç” anlamına gelmektedir. Bu ikili direk dilimize beygir gücü olarak geçmiştir. Beygir gücü olarak ifade ettiğimiz rakamlar aslında nasıl açıklanıyor? Beygir gücü nedir? Nasıl ortaya çıkmıştır? İşte bunun cevaplarını yazımızda vereceğiz.
Genel olarak yanlış bir algı vardır. Motorun ürettiği belli bir beygir güç neye eşittir? Nasıl hesaplanmıştır. Bunlar hep akılları karıştıran konulardır. Motor gücünü ifade etmek için kullanılan HP yani Horse Power ifadesi sonradan ortaya çıkmış bir ikilidir. Bu ifade 1736-1819 yılları arasında yaşamış olan ve buhar makinalarını geliştiren Mühendis James Watt‘ın soyadı olarak bilinir. Bu dönemde güç birimi “Watt” olarak ortaya çıkmıştır.
Beygir Gücü Nasıl Ortaya Çıktı?
Güce soy ismini veren mucit ve mühendis James Watt aslında o dönemin en verimli buhar makinelerini icat eden bir mühendisti. O dönemde ürettiği bir çok buharlı makine ile o dönemin tüm ağır işlerini bu makinelere yaptırırdı. Eskiden kullanılan atlar yerini bu buhar makinelerine bıraktı. Her dönem olduğu gibi o dönemde bazı insanlar makinalara karşı ön yargılı olması işleri zorlaştırıyordu. Bu dönemde James Watt, bir beygirin yaptığı işten daha fazlasını makinaların yapabileceğine inanıyordu.
James Watt bu düşüncenin ardından Watt olarak kullanılan güç terimini daha popüler olan bir birime çevirdi. Dönemde yaşayan inşalar gücün Watt olarak anlatılmasına çok fazla anlam veremiyorlardı. Bu durumda inşalar tarafından daha iyi bilinen bir kelimeye dönüştürmek işleri daha da kolaylaştıracaktı. O dönemde meşhur olan beygirleri anımsatacak ifadeyi gücün karşılığı olarak kullanmak daha akıllıca bir işti. İşte “Horse Power” yani “Beygir Gücü” buradan gelmektedir. Bu dönüşüm sayesinde inşalar gücü daha net anlayacaklardı. James Watt kendi soyadı ile ifade edilen Watt biriminin de kalıcı olması taraftarıydı. Bu doğrultuda adım atan James, Watt birimini Beygir Gücü birimine dönüştürdü. Güç genel anlamda birim zamanda yapılan iş anlamına gelir. Bu formülden yola çıkarak James Watt 1 beygirin birim zamanda ne kadar iş yapabileceğini hesaplamaya karar verir. 1 beygirin 1 dakika içerisinde 33000lb yükü yaklaşık 1 foot hareket ettirebildiğini varsaymıştır. Devamında HP yani Horse Power ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan bu değerleri metrik birimlere çevirecek olursak 1 beygirin 1 dakikada 14.98 ton yükü 30.48cm yukarı doğru hareket ettirmesini sağlaması gerek. Sonuç olarak 1 beygir gücün tam karşılığı ise dakikayı saniye birimine çevirmekle ortaya çıkar. 1 beygir güç 250kg yükün 1 saniyede 30.48cm yukarı kaldırılması olarak belirlenmiştir.